1 kwietnia tego roku ruszy Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021, który potrwa do 30 czerwca 2021 r. Uczestnictwo w spisie jest obowiązkowe. Na specjalnej stronie dostępne są już pytania z formularza spisowego, który od kwietnia będzie można wypełnić online.
Po raz pierwszy w historii polskiej statystyki publicznej samospis internetowy w ramach NSP będzie obowiązkowy. W przypadku jeżeli (np. ze względu na zaawansowany wiek, stan zdrowia czy niepełnosprawność) realizacja samospisu będzie niemożliwa, badanie przeprowadzi rachmistrz – bezpośrednio bądź telefonicznie.
Podczas spisu należy podać dane na swój temat takie jak nazwisko, imię, numer PESEL, płeć oraz data urodzenia czy adres zamieszkania. Padną również pytania m.in. o metraż i właściciela zamieszkiwanego lokum oraz źródło energii wykorzystywanego do jego ogrzewania.
Zapytań zostaniemy również o stan cywilny, wykształcenie, miejsce pracy czy przynależność do kościoła lub związku wyznaniowego. To ostatnie jest jednym z kilku pytań, w przypadku których możemy zrezygnować z odpowiedzi.
Uzyskane podczas spisu powszechnego dane umożliwią analizę i ocenę zróżnicowania przemian demograficznych i społecznych w kraju w dowolnych przekrojach terytorialnych.
Spisem objęte są:
– osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami, osoby fizyczne niemające miejsca zamieszkania,
– mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania oraz zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.
Spisz się przez internet
Samospis internetowy przeprowadzany jest za pośrednictwem interaktywnej aplikacji dostępnej od 1 kwietnia na stronie internetowej spis.gov.pl. W ramach tej metody Respondenci na własnych komputerach lub urządzeniach mobilnych, uzupełnią wymagane dane. Respondent może także skorzystać ze specjalnie przygotowanego stanowiska do samospisu w każdym urzędzie gminy, bądź z możliwości „Spisu na żądanie” przeprowadzanego przez infolinię spisową (22 279 99 99) w kanale „Spisz się przez telefon”.
Przewidziane są również dwie metody uzupełniające:
Wywiad telefoniczny – przeprowadzany od 16 kwietnia wspierany programem komputerowym oraz wywiad bezpośredni – przeprowadzany od 16 kwietnia przez rachmistrza spisowego i rejestrowany na elektronicznym urządzeniu przenośnym.
Zakres zbieranych danych:
– charakterystyka demograficzna osób,
– aktywność ekonomiczna osób,
– poziom wykształcenia,
– niepełnosprawność,
– migracje wewnętrzne i zagraniczne,
– charakterystyka etniczno-kulturowa,
– stan i charakterystyka zasobów mieszkaniowych (mieszkania i budynki).
Udział w spisie jest obowiązkowy, a kto wbrew obowiązkowi odmawia wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym, podlega grzywnie.
Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną, a osoby wykonujące prace spisowe są zobowiązane do jej przestrzegania. Przed przystąpieniem do pracy rachmistrzowie są pouczani o istocie tajemnicy statystycznej i sankcjach za jej niedotrzymanie. Dane pozyskane podczas spisów mogą być wykorzystywane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz do aktualizacji operatów do badań statystycznych prowadzonych przez służby statystyki publicznej.
Weryfikacja tożsamości rachmistrza spisowego
Rachmistrz spisowy, przy wykonywaniu czynności w ramach bezpośredniego wywiadu posługiwać się będzie umieszczonym na widocznym miejscu identyfikatorem, zawierającym m.in.: imię i nazwisko oraz zdjęcie rachmistrza spisowego oraz numer identyfikatora. Jego tożsamość można będzie zweryfikować przez kontakt telefoniczny z infolinią spisową GUS: 22 279 99 99, a także w aplikacji „Sprawdź rachmistrza” na stronie spis.gov.pl oraz stronie internetowej urzędu statystycznego.
